Sürüs Teknikleri [BÖLÜM 5]
Buz pateninde olduğu gibi karlı yollar da hata affetmez. Ne kadar iyi olursanız olun gerekli önlemleri almadan sürücülüğünüz hiçbir işe yaramaz. Bu arada arabanızın 4 çeker olmasına veya zincirine güveniyorsanız yine yanılıyorsunuz. Karlı yollarda yola çıkmadan önceki hazırlığınız, lastikleriniz, kontrolleriniz ve size önerilen teknikler sizin kaza yapma riskinizi en alt düzeye indirecektir (tabii bu önlemleri herkesin aldığını düşünürsek!!?) ve hatta güneşli havalardaki yol koşullarından daha güvenli bir biçimde yolculuk yapmanızı sağlayacaktır.
Yola Çıkmadan Önce: Eğer yollar beyaz gelinliklerini giymişse, aracınızda bulunması gerekenlere şöyle bir bakalım.İlk olarak beyazlar içindeki arabanızı ortaya çıkarmak için fırçanızın ya da buz çözücünüzün yanınızda olması gerek. Ön camınızın buzunu çözdükten sonra sakın tavanınızdaki karları unutmayın. Bunlar freninizin veya rüzgarın etkisiyle ön tarafa gelip görüşünüzü engelleyebilir. İkinci olarak trafikte görmekten çok görülmenin önemli olduğunu unutmayıp farlarımızda ve sinyal lambalarımızda biriken karları özenle üşenmeden temizlememiz gerekir. Bu iki işlemi yaparken dikkat etmemiz gereken bir de çok sevdiğimiz arabamız var. Karı camlarımızdan kazırken camlara dikkat etmeliyiz. Buzlanmayı önlemek istiyorsanız üstüne çirkin gözükse de karton koymalısınız yok arabamın karizması önemli diyorsanız kazıma işlemlerini üşenmeden yapmalısınız. Bu arada sakın bir de sileceklere su sıkıp işinizi çoğaltmayın. Silecekleriniz camınıza yapışmış olbilir. Onları kopartmanın da alemi yok. Bu zorluğu aşmak içinse bir gece önceden hava durumuna bakıp sileceklerinizi park ettiğinizde kaldırıp kaldırmayacağınıza karar vermeniz gerekir. Bu karlı günde bir de anahtarınız kilide girmiyorsa sakın sinirlenmeyin. Sigara içiyorsanız şanslısınız çakmağınızla anahtarınızı ısıtıp kapıyı açabilirsiniz. içmeyenler ise eve çıkıp ya bir çakmak ya a kimyasal buz çözücü almak zorunda.
Arabanın dışında yaşadığımız bu kadar sorun yetmezmiş gibi içine binbir zorlukla girdiğiniz arabanız size sürprizlere devam eder. Bu sürpriz ise tahmin ettiğiniz gibi camlardaki buğulanmadır. Bunun nedeni kokpitteki nemin (nefesinizin içindeki su buharı) soğuyan camlarınız üzerinde yoğunlaşmasıdır. Çocuklarınız yazı yazarak mahvettiği camlarınızı buğudan kurtarmanız birkaç dakikanızı alacaktır. Buğulanmayı engellemek ve yok etmek olarak iki bölümde inceleyelim. Engellemek istiyorsanız biraz tuza ihtiyacınız olacak ; tuz arabanın içindeki nemi %100 olmasa da büyük çoğunluğunu emicektir. Buğuyu azaltacaktır. Buğuyu yok etmek istiyorsanız arabanızın kaloriferini en yüksek kademeye getirip siperlikleriniz indirip, camları da hafif arlayıp birkaç dakika beklemeniz gerekir. Klimanız varsa işler daha çabuk yürüyecektir.
En sonunda dıştaki ve içteki bütün zorlukları aştınız; motor da çalıştı; derin bir oh çektiniz. Motor ısındıktan sonra hadi bakalım yola. Allah’ın işine bak hareket edemiyorsunuz. Şimdi ne oldu diye bakıyorsunuz. Baktınız el freni de inik. Sorun ne şimdi? Öyle her el freni indirilince gerçekten inmez hele soğuk havalarda. Peki niye ? El freni teli donmuş da ondan. Bunun için yapacağınız ya havanın ısınmasını beklemek ya da sıcak su dökmektir. Tabii döktüğünüz su da donmazsa. Siz en iyisi arabanın arkasını mahelledeki çocuklara sallatın. Ya da bir gün önce parkederken vitesi 1’e alıp arabanızı kaderine bırakmak en iyisi olacaktır.
Yola çıkarken: Patinaja kalan arabalar karlı havaların vazgeçilmez öğelerindendir. Bu duruma düşmemek için her zamankinden daha iyi bir gaz-debriyaj ayarı yapılmalıdır.Gaza bastığımızda tekerleklere iletilen anlık güç patinaja sebep olur. Bunu önlemek içinse rölanti devrinden biraz daha fazla gaz verip debriyajdan yavaşça ayağımızı çekmemiz gerekir. Lastikler karla kaplanmışsa bunları temizlemek lastiğin tutuş yüzeyini arttıracaktır. Eğer yokuştaysak el freniyle kalkmak olumlu hareket olacaktır. Unutmayın el freniyle kalkmak karizmayı hiçbir zaman yemez hem de karlı havalarda bilakis size hava katar. Baktık ki olucak gibi değil çevredeki insanlardan yarım istemenin zamanı gelmiştir. Önden çekişli araçlarda önden bastırarak , arkadan itişli arabalarda arkadan bastırarak tekerleklerin yüzeye yaptığı basınç arttıralarak tutunma sağlanır. Önden çekişli arabalar karlı havalarda arkadan itişli arabalara göre her zaman daha çok dezavantaja sahiptir. Hele yokuşlarda çünkü yük geriye doğru etki yaptığı için ön tarafta ağırlık azalır ve bunla orantılı olarak da tutunma da azalır. Arkadan itişli arabalarda ise aksine tutunma artar. Yokuşta arabanız önden çekişliyse ve çıkamıyorsa arabanızı ters çevirip geri viteste çıkmanız münkün olacaktır.
Karda Yol Seyri: Arabanızla karlı yollarda gidiyorsanız unutmamanız gereken en önemli kural ani gaz ve direksiyon hareketlerinden kaçınmanızdır. Karlı zemindeki takip mesafesi kuru zemine göre en az iki kat olmalıdır. Kaygan zeminlerde kuru zemine göre fren mesafesinin daha uzun olduğu hatta bazen duramayacağınızı göz önünde bulundurmalısınız. Takip mesafesine örnek vermek gerekirse 50 km/s hızla gidiyorsanız en az 50 metrelik takip mesafesinde bulunmalısınız. Yollarda arabalar tarafından yapılan izlerin takip edilmesi size frenlemede ve direksiyon hakimiyetinde büyük avantajlar sağlayacaktır. Dediğimiz gibi ani direksiyon hareketleri kaymaya ve spin atmaya, ani fren hareketleri ise savrulmanıza sebep olacaktır.
Yokuşlara geldiğimizde ise gaza daha çok basarsam çıkarım fikrini aklınızdan çıkartın. Gaza hafifçe dokunun ve yokuşu hafif çaprazlamasına hareketlerle çıkmaya çalışın. İnişlerde ise sakın frene basmayın araba hemen kaymaya başlayacaktır. Bunun yerine manuel vitesli arabalarda 1. viteste otomatik vitesli arabalarda ise L veya 1 konumunda motor freniyle yavaş yavaş inmeye başlayın. Ama yine de frene basmalıyım diyorsanız çok hafif basmalısınız el frenine ihtiyaç duyuyorsanız en çok iki kademe çekin çünkü arka tekerlekleri kilitlerseniz arabanızın arkası önünüze geçer haberiniz olsun.
Virajlara geldiğimizde ise işimiz baya zordur ve her zamankinden daha iyi araba kullanmamız lazımdır ki virajı geçerken dışarıda kalan gülüp geçtiğimiz arabaların durumuna düşmeyelim. Viraja girmeden önce hemen hızınızı azaltmalısınız çünkü savrulma riski kuru zemine göre iki katına çıkmıştır. Viraj da ise alabildiğine hızımızı korumalıyız ne frene ne de gaza basmalıyız. Bunlardan birisini veya ikisini yaparsak biz yerine arabamızın arkası dönmeye başlar ve dualara başlarsınız. Virajda eğer sizden daha yavaş bir araba varsa motor freni yapmalısınız aman frene basmayın. Bunları yapmadanız arabanız önden veya arkadan kaymaya başladı ilk olarka ayağınız frendeyse frenden çekin ve freni unutun ikinci olarak ralli tabiriyle direksiyona kontra verin. Bunu biraz açalım: Sağa doğru dönerken arabanız merkez kaç kuvvetinin etkisiyle sola doğru savrulacaktır. Sola savrulan arabanıza ancak direksiyonu sola doğru çevirerek kontra verebilirsiniz ve araba hemen kendisini toparlayacaktır. Kontralarınızın şiddeti ve ayarı tamamen size aittir. Baktınız kontralar da işe yaramıyor son çare debriyaja basın ve motordan gelen gücü kesin. Bunları yapamam diyorsanız viraja lütfen yavaş girin.
Bütün çabalarınıza rağmen yoldan çıktınız çekiciye veya acil yol yardımına ulaşamıyorsunuz hiç uğraşmayın ve atlayın taksinize ve evinize gidin.
Lastik Kullanımı: Kışın lastik basınç değerlerinizi 2-3 psi arttırabilirsiniz böylece lastiğin yola yaptığı basınç artacak tutunma yüzeyi artacaktır. Sakın lastikleri indirmeyin çünkü bunu yaparsanız lastiğin yanakları tutunma sağlar ve orta kısım tutunamaz. Bir de performansı seviyorsanız ya yola çıkmayın ya da lütfen zincir kullanın. Biliyorsunuz otomobillerimiz kolay alınmıyor.
Son alarak en iyisi karlı yollarda yola çıkmayın eğer çıkmazsanız yukarıda anlatılan bütün yaptırımları uygulamak , kurallara uymak zorunda kalmaz ve bunca uğraşıyı çekmemiş olursunuz. Siz en iyisi karlı yollarda yolu taksilere ve otobüslere bırakın görüceksiniz işler daha kolay olucak…
KAYNAK: –wiliw– Oto Bölümü- http://www.wiliw.com/oto
